ادراک سالمندان از شیوه زندگی سالم: مطالعه ای کیفی

اهداف: شیوه زندگی سالم به عنوان یکی از عوامل اجتماعی موثر بر سلامت، منبع مهمی برای ارتقای سلامت سالمندان به شمار می آید. تبیین و شناخت مفهوم شیوه زندگی سالم با توجه به وابستگی آن به ساختارها و عوامل اجتماعی، می تواند بر مناسب سازی مداخلات ارتقای سلامت در جوامع مختلف تأثیر قابل توجهی گذارد. هدف این مطالعه، تحلیل تجارب و ادراکات سالمندان از شیوه زندگی سالم بود. مواد و روش ها: این مطالعه با رویکرد تحلیل محتوایی عرفی صورت گرفت. نمونه 16 نفره مبتنی بر هدف، از میان سالمندان مقیم جامعه شهر تهران که بالاتر از 60 سال عمر داشتند، انتخاب شدند. داده ها به روش مصاحبه عمیق جمع آوری و تحلیل شد. برای کسب اطمینان پذیری، از راهبردهای درگیری طولانی مدت مرتبط با موضوع مطالعه، حساب رسی مراحل تحلیل توسط پژوهشگر همکار، تأیید یافته ها توسط شرکت کنندگان و شرح مفصّل فرایند مطالعه استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشانگر دو طبقه اصلی رفتارهای ارتقادهنده سلامت سالمند متمرکز بر فرد و رفتارهای متمرکز بر جامعه بود که در قالب 12 مضمون عادات بهداشتی، ایفای نقش های اجتماعی، داشتن ارتباط با دیگران، داشتن خواب راحت، کنترل استرس، پیشگیری از وخامت بیماری، انجام فعالیت های روزانه، ورزش، رعایت رژیم غذایی سالم، بهره مندی از اوقات فراغت، جست وجوی معنی در زندگی و انجام فعالیت های ذهنی نشان داده شد. نتیجه گیری: رفتارهای شیوه زندگی سالم در سالمندان ایرانی متأثر از فرهنگ اسلامی-ایرانی و به دو دسته عمده رفتارهای متمرکز بر فرد و رفتارهای متمرکز بر جامعه قابل تقسیم است.